Weg met de leidinggevende

In veel bedrijven bestaan nog leidinggevenden. Zij geven leiding, wat dat dan ook moge zijn. Degene die deze leiding ontvangen heten vreemd genoeg geen leidingnemenden, of leidingontvangers, maar ondergeschikten. Dit maakt van de leidinggevende dus een bovengeschikte. De ondergeschikte, het woord zegt het al, bevindt zich in de hiërarchie onder hem en moet zich naar hem schikken. Dit duidt op een grote afhankelijkheid van de ondergeschikte. De macht ligt duidelijk bij de leidinggevende en de ondergeschikte onderwerpt zich daaraan. 
Maar wat is nu de werkelijke macht van een leidinggevende? Laten we het eens van de andere kant bekijken. Als iemand een bedrijf start, doet hij dat vaak alleen, of met een partner. Als er vraag is naar zijn producten groeit het bedrijf. Er komen mensen bij. Naarmate er meer mensen gaan werken komt er behoefte aan een vorm van coördinatie. De leidinggevende doet zijn intrede. Verder groeien betekent dat er meer leidinggevenden nodig zijn. Vervolgens komt
men tot de ontdekking dat de leidinggevenden niet overal verstand van kunnen hebben. Voor bepaalde kennisgebieden worden speci-alisten aangesteld, die de leidinggevenden adviseren. Zo worden stafafdelingen geboren, die al gauw binnen een bedrijf een eigen leven gaan leiden. Maar waar het echt om draait zijn de mensen die het primaire proces uitvoeren. Daar ontleent het bedrijf zijn bestaansrecht aan. Als er minder vraag naar de producten komt en er bezuinigd moet worden, zal ook als eerste in de stafdiensten en leidinggevenden gesneden worden. Kortom leidinggevenden hebben alleen bestaansrecht als er voldoende mensen zijn die het primaire proces uitvoeren. In dat opzicht is de leidinggevende afhankelijk van zijn ondergeschikten. Ook in ander opzicht is dat zo. Als de groep mensen waaraan leiding gegeven wordt niet goed functioneert, wordt de leidinggevende ter verantwoording geroepen en terecht. Als de groep uitstekend functioneert vergroot het de promotiekansen van de leidinggevende. Kortom de leidinggevende is afhankelijk van zijn groep.
Als je het zo  bekijkt is machtsdenken niet op zijn plaats. We moeten het woord leidinggevende schrappen en vervangen door managers. Ondergeschikten bestaan niet meer, het zijn medewerkers. Door hun werk dragen ze bij aan het resultaat van het bedrijf. De manager is een medewerker met een regelende taak. Hij coördineert de werkzaamheden, zorgt voor een arbeidsklimaat waar de medewerkers zich prettig bij voelen en helpt de medewerkers bij hun ontwikkeling. Op deze wijze draagt hij indirect bij aan het resultaat. Er is een wederzijdse afhankelijkheid. Ze kunnen zonder elkaar niet functioneren. Managers die dat niet beseffen zijn leidinggevenden, die in het verleden zijn blijven steken. Ze vormen een gevaar voor de organisatie en zullen op den duur de medewerkers gaan frustreren.
Kortom, wees op uw hoede voor managers die zich belangrijker voelen dan hun medewerkers. Wees evenzeer op uw hoede voor medewerkers die zich ondergeschikt voelen. Beiden zijn uitingen van een verkeerde cultuur.